Putujmo domaće

Kampanja “Putujmo domaće”, nastala je u cilju podrške domaćem turizmu koji je teško pogođen posledicama pandemije Koronavirusa. Naša misija je da podstaknemo ljude da svoj odmor provedu u Srbiji, kao i da besplatno promovišemo hotele i druge turističke objekte. Hotelijerima i vlasnicima smeštaja nudimo besplatnu promociju na našoj platformi putujmodomace.rs kako bismo zajedno pomogli obnovu domaćeg turizma.

Zbog velikog interesovanja, produžili smo rok za prijavu hotela, apartmana i drugih turističkih objekata na platformi "Putujmo domaće.” Svi zainteresovani hotelijeri i vlasnici smeštaja u Srbiji mogu se prijaviti klikom na link https://putujmodomace.rs/prijava.html

U vreme kada ljudi još nisu hodali zemljom, bogovi i džinovi su pomerili stene, te je Panonsko more isteklo, ostavljajući za sobom klisuru, nadaleko poznati Đerdap (turska reč za vrtlog, kovitlac), mesto nestvarne lepote kuda moćni Dunav prolazi na svom večnom putu do Crnog Mora. Jedina velika evropska reka koja teče od zapada prema istoku, Dunav u Đerdapsku klisuru stiže moćan, taman i dubok, noseći sa sobom price, legende i istoriju svih naroda koji su hiljadama godina živeli na njegovim obalama.

Đerdapska klisura, najduža (100 km) i najveća klisura Evrope, čije obale - rumunska i Srpska - svedoče burnim istorijskim događajima, za Rumune je poznata kao Gvozdena vrata, a u Srbiji kao Nacionalni park Đerdap. Kompozitni sastav Đerdapske klisure čine tri kotline - Ljupkovska, Donjomilanovačka i Oršavska, i četiri klisure - Golubačka, Gospođin vir, Kazan i Vlaško-pontijska.

O brojnim narodima koji su živeli duž Đerdapske klisure postoje brojna svedočanstva poput Trajanove table i Lepenskog vira, utvrđenja Dijana, kastruma kod Čezave, ali i bogatih zbirki Muzeja Lepenskog Vira i Arheološkog muzeja Đerdapa, koji danas predstavljaju najistaknutije delove ‘kolaža’ istorije i prirodnih lepota koji Đerdap čine jedinstvenim u svetu. Iza Demir-kapije, odnosno Gvozdenih vrata, kriju se price i legende o narodima koji su Đerdap smatrali ključim ne samo za trgovinu i ratne pohode, već i za sopstveni opstanak u burnoj istoriji kontinenta.

Prvi tragovi naselja u Đerdapskoj klisuri datiraju iz perioda mezolita (7.000–6.000 pre nove ere). Lepenski Vir danas predstavlja svetski poznato nalazište jedinstvene kulture koju je 1967. otkrio arheolog, dr. Dragoslav Srejović, za čim je sledilo otkrićejoš 30 lokaliteta iz mezolita i ranog neolita. Lepenski vir se smatra sedištem jedne od najznačajnijih i najsloženijih kultura praistorije. Prvo nalazište - ribarsko lovačko naselje, sa znacima rane kultivacije i domestifikacije otvorilo je vrata ka razumevanju praistorijske kulture, ali i načinu života, koji su i za naučnu javnost bili nepoznanica. U toku kasnijih iskopavanja, otkriveno je sedam naselja više od 100 stambenih i sakralnih objekata, izgrađenih od oko 9500. do 7200. godine pre nove ere (rani - pozni mezolit), odnosno između 6250. do 5500. godine pre nove ere (rani i srednji neolit). Ovo arheološko nalazište od izuzetnog značaja za svetsku kulturnu

baštinu, u poečtku je bilo dom lovaca-sakupljača, da bi se u poznom neolitu pojavili prvi zemljoradnici i stočari.

Nekoliko hiljada godina kasnije (od 800. godine pre nove ere), na ovom prostiru boravili su Dačani, Autarijati, Tribali ostali starobalkanski narodi. Prva svedočanstva o Đerdapu takođe datiraju od pre nove ere, kada su starogrčki trgovci svojim brodovima prevozili robu. Nekada deo utvrđene granice Rimskog carstva, Đerdap je u vreme rimskih careva predstavljao strateško mesto koje je legionarima obezbeđivalo prolaz u toku pohoda na Dakiju (vojni put – via militaris koji je išao desnom obalom Dunava). U uređivanju Đerdapa učestvovali su brojni rimski carevi, od kojih je najpoznatiji Trajan, veliki

osvajač Dakije, koji je rimskim legijama osigurao prolaz kroz klisuru. Trajanu se pripisuje put uklesan u stene na desnoj obali Dunava, kao i prvi most na Dunavu između Turnu-Severina i Kostola, koji je povezivao Gornju Meziju i Dakiju i koji je smatran svetskim čudom. Do danas su ‘preživela’ četiri stuba

koji su sačuvani i konzervisani kod Kladova.

baštinu, u poečtku je bilo dom lovaca-sakupljača, da bi se u poznom neolitu pojavili prvi zemljoradnici i stočari.

koji su sačuvani i konzervisani kod Kladova.

Nakon Rimljana, na ove prostore počinju da se doseljavaju Sloveni (u trećem veku nove ere), da bi u narednim vekovima Đerdap pripadao Vizantiji, Bugarima, srpskoj srednjovekovnoj državi Nemanjića, ali i Turcima, koji će oko ove teritorije boriti sa Austrijancima. U vreme krstaških ratova i kasnije, u doba turskih osvajanja, Dunav postaje poprište značajnih istorijskih događaja, pa i borbi koje su se vodile u ovim krajevima, pa su se duž obala dizala brojna utvrđenja, poput nadaleko poznate Golubačke tvrđave. Na lokalitetu Golubačke tvrđave, arheolozi su tamo pronašli veći broj gvozdenih alatki (sekire, budaci, reze za zatvaranje vrata), oružje (koplja) i predmete od keramike. Ukoliko posetite Golubačku tvrđavu, moći ćete da vidite i ostatke turskog kupatila i Spomen-česmu Zaviši Crnom, podignutu u čast poljskog viteza, koji je na ovom mestu poginuo braneći utvrđenje od Turaka.

Veliki istorijski i kulturni značaj Đerdapa, ipak, često ostaje u senci prirodnih lepota, pa ovaj predeo predstavlja utočište za brojne retke biljne i životinjske vrste. Nacionalnoi park “Đerdap” predstavlja jedno od 59 međunarodno značajnih područja za biljke u Evropi i jedno od 42 za ptice. Ovde su utočište pronašle brojne zaštićene životinjske vrste, pre svega ptice, ribe i sisari. Petnaest biljnih vrsta koje

rastu na području Nacionalnog parka, kao što su Pančićev maklen, vlasulja ili dan i noć, postoje samo na Balkanskom poluostrvu, a tu je i nekoliko endemskih karpatskih vrsta, poput devesilja ili slatke šargarepe. Ove i brojne druge zaštićene biljne vrste, upotpunjuju ovaj predeo izuzetne lepote satkan od pećina, ponora, izvora, klisura, kotlina i jezera. Đerdapska klisura je takođe i utočište za oko 159

vrsta ptica, poput surog orla, zmijara, crne rode ili sive čaplje. Ovaj izuetni biodiverzitet upotpunjen je raznim vrstama sisara, kao što su jelen, srna, vidra, šakal, ris ili divokoza.

Ljubiteljima speleologije sigurno neće biti dosadno budući da se u Đerdapskoj klisuri nalazi preko 1000 pećina jedinstvene lepote, od kojih mnoge nisu ni istražene. Posebno atraktivne su Rajkova i Lazareva pećina, koja predstavlja dom za 24 vrste slepih miševa. Oni koji su skloniji hajkingu ili planinarenju mogu da uživaju u ovoj jedinstvenoj prirodnoj scenografiji sa nekoliko vidikovaca, kao što su Veliki i Mali štrbac na Miroču, a odatle i dalje do Karpata, Velikog krša i Deli Jovana.

Ako odlutate do Tekije, pažnju će vam možda privući i Kapetan Mišin breg, nazvan po Miši Anastasijeviću, odakle se pruža veličanstven pogled na Dunav, ali i gde možete da uživate u lokalnoj hrani začinjenoj pričama o mitskim bićama koja su nekada nastanjivala ove krajeve, a od kojih je lokalno stanovništo zaziralo. U ovom kraju, verovanje u mitska bića i magijske sile održavalo se vekovima i obuhvata širok spektar najrazličitijih stvorenja, poput vampira (Moroji), veštica (Morojke), zmajeva, suđenica, vukodlaka milosnica. Narod koji živi duž klisure zazire i od vodenih duhova, pa zbog toga mnogi ni danas ne koriste čamce, niti se kupaju u Dunavu. Duž klisure možete čuti i pruče o Talasonu, koji, prema predanjima, nastaje od osobe čija je senka uzidana u neku građevinu. Vlasi u ovoj regiji i danas žive u skladu sa starim običajima, od kojih neki potiču još iz vremena kada su ovde živele zajednice lovaca-sakupljača. Neki od tih običaja odnose se na Dan medveda (Zoaursuluj) ili Dan vukova (Zoa lupilor), kada ne radi ništa; običaji vezani za Božič (Kračun), Svetog Vasilija (Sanvasij) i Bogojavljenje, kada osveštavaju (uglavnom) rečnu koju posle koriste kao lek. Narodni običaji koji se sprovode u ovom kraju, a većina je vezana za svakodnevni život, Imaju za cilj da zaštite zdravlje ukućana, imovinu, plodnost (zemlje i stoke), prizovu kišu, itd.

Bilo da krenete da iscrtavate svoju istorijsku mapu i vratite se u jedno od prvih evropskih naselja u Lepenskom Viru, sledite stope Rimskih legija do nekada nadužeg mosta u svetu (čitavih 1000 godina), idete tragom turskih osvajanja od Golupca do Fetislama (“Kapija Islama”), poput drevnih čuvara posmatrate Dunav sa Kapetan-Mišinog brega, Đerdapska klisura je, bez ikakve sumnje, idealan izbor čak i za najzahtevnije putnike.

Ukoliko ste vlasnik hotela ili apartmana u Đerdapskoj klisuri, pozivamo vas da se besplatno prijavite na sajt “Putujmo domaće” https://putujmodomace.rs/i pomognete promociji turizma u Srbiji, ali i sopstvenog turističkog objekta.